پنج نیرو رقابتی پورتر

در دنیای امروز شرکت ها برای باقی ماندن در صحنه رقابت باید با استراتژی به جلو بروند. در یک رقابت سالم،شرکت ها در عین اینکه باید هزینه های خود رو کاهش دهند،موظف هستند که کیفیت و خدمات ارایه شده به مشتری های خود رو بهبود ببخشند. شرکت هایی که در این رقابت با استراتژی مناسب پیش نروند به ناچار از صحنه کسب و کار کنار می روند.
در مدل پورتر با استفاده از ۵ نیروی رقابتی میتوانیم به تجزیه و تحلیل کسب و کار بپردازیم.پورتر معتقد است عامل اصلی سودآوری یک کسب و کار ،میزان شدت رقابت بین شرکت های فعال در آن کسب و کار هست.
با تجزیه و تحلیل ،قدرت تصمیم گیری ما بهبود می یابد به صورتی که میتوانیم با توجه به اطلاعاتی که از تجزیه و تحلیل به دست می اوریم در مورد ادامه ماندن خود در صنعت یا خروج از صنعت و رفتن به شاخه ای دیگر از صنعت تصمیم بگیریم. همچنین با استفاده از این اطلاعات می توانیم مناسب ترین و سود آورترین موقعیت در صنعت رو شناسایی کنیم.
پنچ نیروی رقابتی پورتر،قدرت رقابت کسب وکار را تعیین می کنند.

پنج نیرو رقابتی پورتر

۱- رقبای موجود (میزان شدت رقابت)
رقابت اکثرا بین شرکت هایی رخ می دهدکه محصولاتشان جایگزین نزدیک یکدیگرند و این رقابت زمانی شدت می گیرد که یک شرکت می خواهد در بازار سهم خود رو افزایش بدهد یا جایگاه خودش را حفظ کند.
تحت شرایط زیر ،رقابت شدید تر می شود.

۲-تهدید تازه وارد ها
ورود تازه وارد ها بر جذابیت یک صنعت اثر گذار است.تازه وارد ها باعث افزایش ظرفیت آن صنعت می شوند و بدین وسیله رقابت در آن صنعت شدیدتر می شود.
هر قدر که تهدید تازه وارد ها بیشتر و شدید تر بشود ، از جذابیت آن صنعت کاسته می شود.

۳-قدرت چانه زنی خریداران

اگر قدرت چانه زنی و توان خریداران در یک صنعت بالا نباشد این صنعت برای ورود یک تامین کننده جدید جذاب تر است زیرا تامین کننده در تقابل با مشتری دست بالاتر را در اختیار دارد
پایین آوردن قیمت برای خریدارتان تا چه اندازه ساده است. ارزیابی براساس تعداد خریداران، میزان اهمیت هر خریدار برای کسب و کار شما، هزینه‌ای که رفتن به سراغ محصولات و خدمات دیگران برای آنها دربردارد و چیزهایی از این دست انجام می‌شود. اگر با چند خریدار اندک و قدرتمند سرو کار داشته باشید؛ آنها قادر خواهند بود خواسته‌های خود را به شما تحمیل کنند

۴-قدرت چانه زنی تامین کنندگان

در صورتی که تامین کنندگان یعنی عرضه کنندگان محصول توانایی بالایی در عرصه چانه زنی داشته باشند ورود به این عرصه برای تامین کنندگان جذاب تر است. بررسی قدرت چانه زنی عرضه کنندگان با این فاکتورها میسر است
تعداد عرضه کنندگان
میزان تمایز بین محصولات
هزینه ثابت بالا

۵-کالاهای جایگزین

محصول جایگزین به محصولی گفته می شود که از نظر کیفیت و ویژگی های اساسی با محصول ما در بازار شباهت زیادی دارد و مشتری با یافتن برتری در هر محصول، یکی رو به جای دیگری انتخاب می کند.

دلیل استفاده از مدل پورتر
مدل پورتر در کنار دیگر تحلیل های استراتژی به خصوص تحلیل swot،می تواند به عنوان یک ابزار مناسب برای تحلیل فضای رقابت در یک صنعت به کار رود. مدل پورتر فقط وابسته به محصولات نیست و میتوان در بخش خدمات هم از آن استفاده کرد . با استفاده از این مدل میتوان سودآوری رو افزایش داد و قدرت تصمیم گیری های کلان در ساختار شرکت رو برای ما بالا می برد.
تنها نقطه ضعفی که میتوان به مدل پورتر وارد کرد این است که آقای پورتر به اینکه شرکت های همکار و یا حتی رقبا میتوانند با یکدیگر همکاری داشته باشند در مدلش اشاره ای نکرده است.